تایتل قالب طراحی سایت سئو قالب بیان
معرفی خودروازهروجه


سیستم مالتی پلکس چیست؟
سیستم مالتی پلکس چیست؟

به زبان ساده:

سامانه الکترونیکی مالتی‌پلکس است که در حقیقت، دسته‌سیم سنتی خودرو  این سامانه، کلیه دستوراتی که راننده صادر می‌کند، به یک واحد مرکزی الکترونیکی (BSI) ارسال و از آن جا، فرمان لازم برای عملگر مربوطه صادر می‌شود. در حال حاضر از شبکه مالتی‌پلکس روی خودروهایی نظیر سمند و سورن نیز به جای دسته‌سیم معمولی استفاده می‌شود. این سیستم در اواخر دهه 1980 توسط شرکت آلمانی بوش ابداع شد.

هوشمند شدن فرامین برقی و الکترونیکی در خودرو با استفاده از ارسال یک‌سری کد در شبکه، باعث می‌شود که خودروساز بتواند علاوه بر تسهیل فرایند عیب‌یابی و کمک به بخش خدمات پس از فروش، عملکردها و حالات و یا همان فیچرهای مختلف را برای رفاه، ایمنی و امنیت راننده و سرنشینان طراحی کرده و مهیا سازد. در پژو 206 که از ابتدا تاکنون به صورت مالتی‌پلکس تولید می‌شود، ریزه‌کاری‌های فنی و الکترونیکی پیش‌بینی شده است که فعال و غیرفعال شدن آن از طریق برقراری ارتباط با BSI خودرو قابل اجراست. BSI یک واحد الکترونیکی است که ارتباط میان کلیه واحدهای الکترونیکی یا اصطلاحا ECUهای موجود در بخش‌های مختلف خودرو از قبیل موتور، گیربکس اتوماتیک، ترمز ضدقفل، تهویه مطبوع خودکار و امثالهم را برقرار و مدیریت می‌کند. تغییر در تنظیمات BSI که توسط دستگاه عیب‌یاب یا همان دیاگ صورت می‌گیرد، در تمام نمایندگی‌های ایرا‌ن‌خودرو و نیز تعمیرگاه‌های مجهز به این دستگاه قابل انجام است. در این مقاله به بررسی مهم‌ترین امکاناتی می‌پردازیم که شاید بسیاری از شما خوانندگان عزیز با همه یا برخی از آن‌ها در خودروهای خانواده 206 شامل هاچ‌بک و پژو 206 صندوق‌دار آشنا نبوده و یا به آن دقت نکرده باشید.

 

توضیح کلی و جامع:

 

در اولین سالهای تولید اتومبیل و تولید این ساخته دست بشر تا به امروز شاهد پیشرفتهای زیادی در این صنعت بوده ایم که یکی از بنیادی ترین صنعتهای قرن حاضر و جزو صنایع مادر می باشد.
در این بین مقوله الکتریک خودرو تا حدودی از قافله پیشرفت عقب افتاد چون در زمانهای اولیه بیشتر توجه خودرو سازان بر روی طراحی موتور شاسی فرم اتاق و …بود، همچنین استفاده وسیع از وسایل الکترونیکی تا به این حد که امروزه در خودروها کاربرد دارد مورد توجه نبود. اما با توجه به مسائل بالا و افزایش قیمت قطعات مصرفی دستمزد بالا سعی بر کاهش هزینه و بالا بردن کیفیت خودرو خودرو سازان رو به یکی از موارد موجود که همان لزوم ساده کردن سیم کشی موجود خودرو و ارتقا این سیستم برای به کارگیری منابع مصرف کننده در خودرو معطوف کرد.
در این بین توجه متخصصان به سیستمی که در صنایع مخابراتی مورد استفاده بود معطوف شد و همان سیستم مولتی پلکس بود. که البته با تلفیق این سیستم با سایر تکنولوژی های موجود به صورت امروزی در خودرو سازی مورد استفاده قرار گرفت.
کشورهای مختلف استانداردهای خاص و نام های خاصی رو برای کاربرد این سیستم به کار میبرند که از جمله معروفترین اونها میشه به:
1-استاندارد Can : ساخت المان که در خودرو های بنز ب.ام.و فیات و ولو به کار میرود.
2-استاندارد Van : ساخت کشور فرانسه و روی محصولات رنو و پژو این کشور مورد استفاده هست.
3-استاندارد j1850 : ساخت کشور امریکا میباشد که بر روی محصولات تولید کرایسلرفورد و جی ام مورد استفاده میباشد.
4-استاندارد proprietary : تولید کشور ژاپن است که بر روی محصولات این کشور مورد استفاده می باشد.
5-استاندارد Absus : محصول المان و مورد استفاده بر روی محصولات گروه فولکس واگن.
در میان استانداردهای بالا Can از موفق ترین اون ها به حساب می آید و بیشتر خودرو سازان از این استاندارد بر روی محصولاتشون استفاده میکنند.
در ادامه بته لزوم استفاده از سیستم مولتی پلکس اشاره خواهیم کرد. البته تعداد کمی از موارد در بالا ذکر شد که توجه شما رو به سایر موارد جلب میکنم.
1-افزایش بیش از حد استفاده از قطعات الکترونیکی در خودرو.
2-ساده سازی استفاده از سیم کشی و ساده سازی دسته سیم ها.
3-بالا رفتن تعداد ارتباط میان ECU با سایر اجزا اتومبیل و نیاز به هماهنگی کردن داده ها.
4-بالا بردن کیفیت ایمنی و اسایش در خودرو ها.
5-تغییر روش های عیب یابی خودرو و نیاز به ساده کردن کار کردن به دستگاه های عیب یابی و خود مجموعه وسایل داخل خودرو.
نحوه قرار گیری ECU ها در سیتم مولتی پلکس.
1- Star: در چیدمان تمام ECU های موجود به صورت جداگانه به ECU مرکزی وصل میشود.
2- Bus : در این حالت ECU ها پس از اتصال به یکدیگر نیز وصل میشوند.
3- Tree : تلفیقی از دو شبکه بالا میباشد.
4- Lattice : در این نوع اتصال ECU ها به گونه اتفاقی به یکدیگر متصل هستند.
5- Ring : در انی حالات بین دو ECU یک ECU دیگر قرار گرفته است.
خوب همون طور که قبلا گفتیم این سیستم در صنایع مخابراتی موزد استفاده بوده حال نحوه انتقال اطلاعات بدین گونه میباشد.
1-از طریق دو رشته که فرکانس بالایی دارند.
2-سیم های کواکسیال
3-مادون قرمز(اینفرارد)
4-ارتباط رادیویی
5-خط تلفن
6-فیبر نوری
7-خوب یواش یواش از بحث معرفی خارج شده و به 206 میپردازیم.
BSI :
یکی از مهم ترین قطعات در سیستم های مولتی پلکس میباشد. این ECU در واقع سرور شبکه میباشد و اطلاعاتی که بین ECU های ریگه رد و بدل میشه رو منتقل میکنه . همچنین یکی از واسطه ها بین سیستم Van هست که برق سیستم فعال سازی و در نهایت کنترل و نظارت بر این شبکه بر عهده این ECU میباشد. همچنین وقتی شما ECU های خودرو رو عیب یابی میکنید در واقع سیستم BSI در این بین نقش واسطه رو ایفا میکند.
شبکه های موجود در 206 سه عدد میباشد که :
1- CAN
2- BODY VAN
3- VAN Comfort
پر سرعت ترین شبکه CAN میباشد که انتقال اطلاعات در اون تا MB/S1 هم میرسه .
حال ببینیم نحوه انتقال اطلاعات بین دو شبکه VAN و‌ CAN چگونه است؟
1- Pint to Point :
در این روش اطلاعات مشخص از ECU فرستنده به ECU گیرنده میرسد و در کل اطلاعات مورده نظر دارای یک گیرنده مشخص هست.
2- BROAD CAST :
تو این سیتم اطلاعات روی شبکه فرستاده میشه و هر ECU بر حسب نیاز خودش به اطلاعات منتشر شده از اونها استفاده میکند.
3- Point Multi :
این روش با روش بالا کمی شبیه به هم می باشند با این تفاوت که در روش بالا شما اطلاعات رو که از یک ECU دریافت و منتشر میکنید در سرتاسر شبکه پخش میشه ، اما در روش سوم اطلاعات به چند ECU مشخص فرستاده میشه.
همچنین باید اضافه نمود که در سیستم VAN و هنگامی که اطلاعات به روش های 2 و 3 منتشر می شوند اگر اطلاعات مورد نیاز از یک ECU دریافت نشود کل مجموعه به کار خودش ادامه می دهد و یا اگر اطلاعات ناقص و غلط باشد بدون هیچ گونه واکنشی نسبت به نمایش اطلاعات اقدام می نماید. اما در شبکه CAN این گونه نیست بلکه هر گاه یک ECU اطلاعات ناقص منتشر کند یا اطلاعات بهش نرسد با اطلاع دادن به یک دیگر ECU ها باعث میشود که سایر مجموعه صبر کرده تا اطلاعات درست در سیکل و دور بعدی بدست آید. البته این رو باید اضافه کرد که در همین سیستم اگر یک قسمت مجموعه اطلاعات ناقص و یا همراه با خطا صادر کند توسط شمارنده ای که در سیستم تعبیه شده از مدار خارج شود و اطلاعات ارسالی نیز بلوکه میشود، که این امر باعث کارکرد سایر اجزا سیستم میشود.
در خودرو 206 برای ارسال اطلاعات از استانداردی به نام O.S.I بهده میبره. که یک پروتکل خوب و پیشرفته ای می باشد که از قابلیت های اون میشه به نحوه ارسال اطلاعات به گونه هایی که باعث تداخل نشه. هر ECU مخصوص اطلاعات مخصوص به خودش رو دریافت کنه . الویت هر نوع دیتا مشخص میشه و … در کل از هفت لایه تشکیل شده که فقط اونها رو نام میبرم.
APPLICANTION
PRESENTATION
SESSION
TRANSPORT
NETWORK
LINK
PHYSICAL
شبکه VAN :
این شبکه در سال های 1985 تا 1986 پا به عرصه گذاشت . در سال های 1992 تا 1993 تونست مجوز های کامل رو کسب کنه و با آغاز تولید صنعتیش کم کم فراگیر شد.
انواع شبکه VAN :
1-شبکه Body Bus :
در این شبکه نوع طبقه بندی دستگاه ها و سایر اجزا خودرو به صورت MASTER/SLAVE میباشد. که نوع مشخصه و اطلاعات هر ECU از نظر مهم بودن مشخص میشه و تغییرات ایجاد شده بنا به مهم بودن نیز انجام میشه و یا نمایش داده میشه.
2-شبکه Bus Comfort :
این شبکه بر خلاف نوع بالایی از قابلیت انعطاف پذیری بیشتری برخوردار هست و در اون سیستم کاری بر مبنای Multi Master میباشد که هر ECU میتواند اطلاعات رو بر روی شبکه بفرسته و در همون زمان نیز نشون داده بشه .
سیستم و شبکه مولتی پلکس CAN :
این شبکه اولین بار در کشور المان و توسط شرکت بوش به دنیای خودرو معرفی شد ، که در اوایل دهه 80 این اتفاق رخ داد. و چندین سال طول کشید که قابلیت تطبیق با سیستم های خودرو و کسب مجوز رو داشته باشه. و بعد از اون توسط شرکت بنز و در یکی از کلاس های گرون این شرکت که همون کلاس S بود مورد استفاده قرار گرفت. این شبکه بر خلاف شبکه قبلی از دو لایه برای ارتباط استفاده میکند و سرعت انتقال اطلاعات نیز در اون به مراتب از شبکه قبلی بیشتر است.
نحوه کارکرد BSI . BSM . Com200 در پژو 206 :
ابتدا به معرفی BSI میپردازیم که در ادامه تکمیل کننده سایر بخش ها نیز هست.
BSI که مخفف شده کلمات {System Interface Built in}هست، در واقع یک سیستم داخلی میباشد که کنترل تمام سیستم های برقی اعم از الکترونیکی یا الکتروتیکالی در خودرو 206 رو بر عهده داره. وجود این سیستم در واقع تضمین کننده صحت و سلامت کامل وسایل برقی خودرو شما نیز می باشد این سیستم دارای مزایای که اگر دقت کنیم می بینیم که چقدر و در عین پیچیدگی چقدر ساده هست .
اولین مورد کنترل تمام ادوات به وسیله یونیت کامپیوتری می باشد که جزء نظارات دقیق و .مطمئن چیزی مد نظر نیست . دومین مسئله کمک به آسایش راننده و سر نشین خودرو هست .
با توجه به قابلیت هایی که داره آخرین مورد که قبلاًبحث شد کاهش کاربرد سیم کشی در درون خودرو که از پچیدگی این مبحث نیز کاسته این سیستم در خودرو های 206 در زیر داشبورد قرار دارد که تفاوت میان مدل های مولتی پلکس و غیر اون در تعداد سوکت ها می باشد که مدل های مولتی پلکس 10 سوکت دارند در حالی مدل های غیر مولتی پلکس 7شوکت دارند .
BSIها نیز در مدل های غیر مولتی پلکس تقسیم بندی میشن که عمده اونها در سه دسته .B2.B1.B4قرار می گیرن.این سه دسته در هیچ عامل سخت افزاری تفاوت با همئیگه ندارن و فرقشون در ورژن نرم افزاری می باشد . {که همین نرم افزار می تونه به 206 شما قابلیت های خوبی ببخشه}
در 206 ها بخصوص در مدلهایی که در ایران وجود دارند از نوع B2استفاده شده {مدل هایی غیر مولتی پلکس}اما در مدل های مولتی پلکس از ورژنی با قابلیت های بالاتر از مدل مذکور استفاده میشه که در حد مدل B4هست.
از جمله قابلیت استاندارد مدل B2میشه به موارد ذیل اشاره کرد :
1-راهنماو فلاشر
2-گرمکن شیشه های عقب به انضمام اینه ها
3- ایموبیلازر
4-برف پاک کن جلو و عقب
5- اخطار جا گذاشتن سوئیچ و روشن موندن چراغ های کوچک ماشین
6-قفل مرکزی
7- برف پاک کن اتوماتیک
8-الادم چراغ سبز
9-تایمر لامپ سقفی
10-ریموت
11-اخطار گیر بکس
سیستم COM2000:
این مورد در خودروهای 206 مولتی پلکس وجود دارد که از طریق شبکه VAN BODYبا BSIارتباط برقرار می کنه . که موارد کنترلهای رادیو و ضبط خودرو برف پاک کن ها و راهنما رو بر عهده دارد و این موارد فقط توسط یه سوکت 6 پایه انجام می پذیرد .از وظایف مهم این قسمت میشه به :
1-انتقال دستور بوق به BSI
2-انتقال دستور به یونیت کیسه های هوا برای انفجار و عمل مکردن کیسه هوا
3- انتقال اطلاعات مربوط به راهنما و تمام عملکرد وانها
4- انتقال تمام اطلاعات مروبوط به برف پاک کن ها و نحوه عملکرد اونها به BSI
5- انتقال و دریافت اطلاعات به سیستم کدینگ سودیچ خودرو و دادن دستورات لازم مبنی بر روشن شدن و یا جلوگیری از روشن شدن خودرو.
BSM:
این سیستم در واقع مادر و سرپرست نحوه تقسیم جریاتن برق خودرو می باشد . که در تیپ های مولتی پلکس از طریق شبکه VANبا سایر قسمتها در ارتباط می باشد .همچنین به عنوان یک واحد مجزا که قابلیت ارسال و دریافت اطلاعاترو داره محسوب میشه که در مدل غیر مولتی پلکس این چنین نیست و فقط فرمان بردار هست .
در این باره از تاپیک به نقش سیستمها و شبکه های موجود 206 در مدارها و بخش های الکتریکال خودرو می پردازیم .
سیستم چراغ های خودرو :
تواین بخش چندین مطلب باید بررسی بشن اولین مورد سیستم روشن شدن چراغ ها می باشد .
تو این حالت BSI و BSM و COM2000 با یکدیگر در ارتباط می باشند.
شروع این حالت از COM2000 بوده بدین صورت که با اجرا عمل روشن کردن چراغ ها ابتدا اطلاعات در COM2000 مورد بررسی قرار میگیره . و بعد از اون BSI فرستاده میشه که در این جا نیز اطلاعات دوباره کد گشایی تحلیل و در صورت صحت به BSM ارجاع داده میشه و در نتیجه لامپها روشن میشوند . این سیر مشخص دوباره از جهت مخالف ادامه داره به این صورت که زمانی شما لامپها رو روشن میکنید بر روی امپر لامپی جهت اگاهی راننده نیز روشن میشه.
مجموعه استارت:
زمانی که راننده سوییچ خودرو رو باز میکنه { در مرحله اول یا A} برق بعد از سوییچ به BSI فرستاده میشه. بعد از سپری شدن این مرحله سیگنالی به امپر ها رسیده که در این حالت چراغ مربوط به دینام روشن میشود. و بعد از استارت خودرو این موضوع از طریق ECU انژکتورها و به وسیله شبکه به BSI رسیده و بعد از اون یک پیام به امپر رسیده که حاکی از توانایی شارژ دینام می باشد که چراغ مربوط به امپر روشن می شودو
اما یک نکته مهم رو باید خدمت دوستان عرض کرد و اون این هست:
که در 206 های غیر مولتی پلکس مجموعه امپر زیر مجموعه ای از سیستم دینام می باشد که کارکرد هر مجموعه با سایر قسمتهای این بخش در ارتباط است و اگر زمانی سوکت های مربوط به امپر بسوزد یا برای اینکه خودرو کیلومتر کارکرد رو نندازه دینام دیگه برق اولیه رو دریافت نکرده و به محض اینکه خودرو رو خاموش کنید دیگر از شارژ دینام خبری نیست.
مجموعه سیستم برق خودرو:
سیستم مولتی پلکس:
در این جا مجموعه های BSI و BSM و COM2000 فعال هستند. زمانی که راننده بوق خودرو رو که بر روی فرمان قرار داره فشار میده در واقع اتصالی رو برقرار میکنه که این فرایند توسط COM2000 ابتدا تجزیه و تحلیل میشه و سپس به سمت BSI فرستاده میشود. که این اطلاعات پس از چک شدن به BSM منتقل گردید و BSM با انتقال برق بوق رو به صدا در می آورد. تفاوت 206 های مولتی پلکس با غیر مولتی پلکس در این هست ک در غیر مولتی پلکس به دلیل عدم وجود عنصر COM2000 بوق بر روی دسته راهنما قرار دارد و کلیدهای اتصال بوق مستقیما به BSM متصل بوده و برق بعد از BSM به بوق میرسد که تاخیری در بوق زدن خودرو ندارد. اما در 206 های مولتی پلکس تاخیر در به صدا در اومدن بوق مربوط هست به سیستم نرم افزاری که در درون سیستم وجود دارد که از به صدا در اومدن بوق به گونه ناخود اگاه جلوگیری کرده است.

پایان مطلب از زبان خودم:
آغا میدونی چیه یانه؟؟؟؟تو خودرو هایی مثل پژو 405 یا... مثلا به فرض مثال تو دسته راهنما واسه هر عمل 2 سیم میاد یه سیم ورودی ویه سیم خروجی...شما مثلا حساب کنید چقدر سیم بوجود میاد؟؟؟چقدر وزن ماشین میره بالا؟؟؟حالااا...سیستم مولتی پلکس تعداد سیم ها رو بسیار بسیار بسیار کم کرده و بصورت سیگنالی کار میکنه...مثلا اگه قبلا تو دسته راهنم5 سیم بود الان 3سیمه!!(بفرض مثال)
خلاصش اینه...این سیستم هم بسیار دقیقه و از نوسانات برق خودرو جلوگیری میکنه و عیب یابی ورفع عیب اون بمراتب از سیستم های برق ساده آسون تره....
مکاترونیک خودرو*1* ۱۹ مهر ۹۵ ، ۱۲:۰۲ ۶ ۱ ۲۸۴۴

نظرات (۶)

  • hadis:) zed
    دوشنبه ۱۹ مهر ۹۵ , ۱۲:۰۶
    /:
    احساس ِ نفهمی میکنم:|
    • author avatar
      مکاترونیک خودرو*1*
      ۱۹ مهر ۹۵، ۱۲:۲۳
      من هم وقتی این درس راگرفتم احساس نفهمی کردم...
      اصلادرس راحتی نیست..........
      دراین درس انواع مدارهای متنوع آورده شده...
      وسیم کشی های داخل خودروی مالتی پلکسی درسته کمندولی خیلی ریزندودقیق وبایداطلاعات برنامه نویسی کامپیوترت وریاضیت ومبانی برقت عالی باشه
      ضمنااااتمام آزمونهاش زبان آزمونش انگلیسی هستند......

      یعنی هیچ کدام درس های رشتتون به پاش نمیرسند....

  • Mr. Maleki
    دوشنبه ۱۹ مهر ۹۵ , ۱۲:۵۶
    مخم هنگیددد
    • author avatar
      مکاترونیک خودرو*1*
      ۱۹ مهر ۹۵، ۱۲:۵۹
      حس من هم وقتی این درسوگرفتمممم
      مثلت بووووود
      ولی زبان ومبانی برقم خوب بودکم کم یادش گرفتممممم
  • عاشقانه
    دوشنبه ۱۹ مهر ۹۵ , ۲۲:۴۵
    سلام
    وبلاگ خیلی خوبی داری
    موافقی تبادل لینک کنیم
    این ادرس وبلاگ منه
    http://pardisgallery.com/
    با تشکر پردیس
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">

معنی این وب مکانیسم الکترونیک میباشدودرخودرواین مکانیسم به کاربرده شده است...
دراین وب بصورت تخصصی به دروس مربوط رشته مکانیک خودرووبرق ودیگرقطعات تشکیل دهنده خودرومیپردازد.
پیش نیازهای خواندن سایت:
1-دوست داشتن این رشته
2-اطلاعات حداقلی مکانیکی
3-زبان انگلیسی نسبتاخوب
4-قدرت حل مسائل ریاضی


دنبال کنندگان بیانی
طبقه بندی موضوعی